علی بن ابیطالب (ع) در لابلای وصیت خود به فرزندش امام حسن (ع) که انتظار میرفت تا بعد از او مدیریت جامعة اسلامی را بعهده گیرد چنین فرمود :
دقت در تاریخ و حوادثی که بر پیشینیان گذشته، نقش بسزایی در یافتن راه و مسیر صحیح در پیش پای حاضران و آیندگان خواهد داشت. در صفحات تاریخ بعینه میتوان نقش اختلاف و پراکندگی را در شکست و سقوط ملتها دید و همچنین نقش اتحاد و همبستگی را در پیروزی درخشان اقوام بدست آورد. تاریخ نتایج قطعی و غیر قابل انکار مکتبها، روشها و برنامههای هر قوم و گروهی را بازگو میکند و پرارزشترین تجربیات آنها را که محصول دوران زندگیشان بوده در اختیار مطالعه گر قرار میدهد. البته باید توجه داشت که تاریخ و سرگذشتی میتواند در روشنایی راه آینده و حال مـؤثر گـردد که خالی از خرافات و دروغ پردازیها، تحریفها و مسخها باشد .
قرآن به بیان داستانها و سرگذشت اقوام و حوادث گذشته عنایت خاصی نموده است. قرآن کتاب هدایت انسانها میباشد، چه فردی و چه اجتماعی و بر همین اساس همواره جهت ایفای نقش تربیتی خود بهترین و مؤثرترین روشها را مورد استفاده قرار داده است. شکی نیست که انسان در تمام طول عمر خود از کودکی تا بزرگسالی همواره تحت تأثیر جاذبة تاریخ و داستان بوده و همین امر نیز علت آن است که قسمت مهمی از ادبیات جــهان و آثار نظـم و نثر نویسندگان بزرگ دنیا را تاریخ و داستان تشکیل میدهد.
در دوران رشد، انسان قبل از آنکه عقلی باشد، حسی است و در مسیر روشن شدن و توضیح، هر چه به جنبههای عقلانی بیشتر پرداخته شود درک آن مشکلتر خواهد شد. این امر باعث شده تا همواره جهت درک استدلالهای عقلی که همانها نیز برداشتهایی از مسائل حسی و عینی و تجربی هستند از تمثیل به موارد حسی استفاده گردد. بر اساس همین اصول و جهات است که قرآن با توجه به نقش تربیتیاش که جنبة عمومی و همگانی دارد با استفاده از تاریخ و داستان بهترین روش را در مسیر تعلیم و تربیت پیموده است.